IRC Komutları – Kapsamlı Rehber (Türkçe)

 

IRC Komutları – Hızlı Başlangıç

IRC (Internet Relay Chat), gerçek zamanlı sohbet için hafif ve güçlü bir protokoldür. Aşağıdaki komutlar Hewal dahil çoğu IRC ağında çalışır. Bazı ayrıntılar kullandığın istemciye (mIRC, irssi, weechat, HexChat vs.) ve sunucudaki yazılıma (IRCd/Services) göre değişebilir.

Sunucu: irc.hewal.org · Portlar: 6697 (TLS, önerilir) · 6667 (düz)
Önerilen kanallar: #Sohbet, #Yardim, #Muzik

Temel Komutlar

KomutAçıklamaÖrnek
/nick <yeniNick>Nick değiştirir./nick YeniIsim
/join #kanalKanala katılır./join #Sohbet
/part [#kanal] [mesaj]Kanaldan çıkar (mesaj isteğe bağlı)./part #Sohbet Görüşürüz!
/quit [mesaj]Sunucudan çıkar./quit iyi geceler
/me <eylem>Eylem/rol yazısı gönderir./me selam verir
`/msg <nick#kanal> `Özel veya kanala mesaj yollar.
/notice <hedef> <metin>Bildirim yollar (sessiz uyarı)./notice #Sohbet Toplantı başlıyor
/whois <nick>Kullanıcı bilgisi gösterir./whois Ali
/away [mesaj]Uzakta durumunu ayarlar/kaldırır./away Yemekteyim
/topic #kanal <metin>Kanal konusunu değiştirir (yetki gerekebilir)./topic #Sohbet Hoş geldiniz!
/listSunucudaki kanalları listeler./list
/invite <nick> #kanalBirini kanala davet eder./invite Ali #Sohbet

İpucu: Birçok istemci /query Ali yazınca Ali ile özel pencere açar. /msg Ali ... ile aynıdır.

Kanal Yönetimi ve Modlar

Kanal yönetiminde ana komut /mode’dur. Birçok istemci /op, /deop, /voice gibi kısayollar sunsa da, en garantisi /mode ile çalışmaktır.

Sık Kullanılan Kanal Modları

  • +i: Davet zorunlu (invite‑only)

  • +m: Moderated (yalnızca voice/üstü konuşur)

  • +n: Dışarıdan mesaj engeli (kanal dışından mesaj yok)

  • +t: Konuyu sadece op/üstü değiştirebilir

  • +k <şifre>: Kanal şifresi (key)

  • +l <sayı>: Kullanıcı limiti

  • +s / +p: Gizli/özel görünürlük (listeleme davranışı değişir)

Roller ve Yetkiler

Birçok IRCd’da aşağıdaki statüler bulunur (ağ yapılandırmasına göre değişebilir):

  • +q: Owner (kanal sahibi)

  • +a: Protect/Admin (üst yetkili)

  • +o: Op (yönetici)

  • +h: Half‑op (yarı yönetici)

  • +v: Voice (moderated kanalda konuşma yetkisi)

Örnek Kullanımlar

# Bir kullanıcıya op ver
/mode #Sohbet +o Ali

# Voice ver / geri al
/mode #Sohbet +v Veli
/mode #Sohbet -v Veli

# Kanalı davet zorunlu yap, limit ve şifre koy
/mode #Sohbet +i
/mode #Sohbet +l 50
/mode #Sohbet +k gizliSifre

# Ban koy (host mask ile)
/mode #Sohbet +b *!*@kullanici-hostu

# Ban kaldır
/mode #Sohbet -b *!*@kullanici-hostu

# Kick / Kickban (istemci kısayolları)
/kick #Sohbet Trol Kullanıcı
# kickban = ban + kick; bazı istemciler /ban veya /kb kısayolu sunar

Maske (mask) ipuçları: nick!ident@host biçimindedir. * ve ? joker kullanılabilir. Örn. *!*@*.example.com bütün example.com hostlarını kapsar. Gelişmiş ağlarda extended ban (ör. ~q sessize alma/quiet) gibi özellikler olabilir.

Kullanıcı Modları (Kendin için)

  • +i: Görünmez (kanal paylaşmadığın kullanıcılar /whois’te seni daha az görür)

  • +x: Host gizleme/maskeleme (ağa göre /mode nick +x veya HostServ gerekir)

  • +w: Wallops mesajlarını al (genelde oper odaklıdır)

# Görünmez ol
/mode SeninNickin +i

Services: NickServ ve ChanServ

Ağlarda genellikle NickServ/ChanServ bulunur. Komut adları büyük oranda aynıdır ancak sürüme göre farklılıklar olabilir (Anope/Atheme). Yardım için her zaman: /msg NickServ HELP ve /msg ChanServ HELP.

NickServ (Takma Ad Yönetimi)

# Nick’ini kaydet
/msg NickServ REGISTER <şifre> <e-posta>

# Giriş yap (tanıt)
/msg NickServ IDENTIFY <şifre>

# Şifre değiştir
/msg NickServ SET PASSWORD <yeni-şifre>

# E-posta ayarla
/msg NickServ SET EMAIL <e-posta>

# Çakılı bağlantıyı düşür (GHOST/RECOVER ağdan ağa değişebilir)
/msg NickServ GHOST <nick> <şifre>
# veya
/msg NickServ RECOVER <nick> <şifre>

# Nick’i bırak (oturum düşerse)
/msg NickServ RELEASE <nick> <şifre>

ChanServ (Kanal Yönetimi)

# Kanalı kaydet
/msg ChanServ REGISTER #Sohbet <şifre> <açıklama>

# Kanal tanımı / konu vs. (ağa göre değişir)
/msg ChanServ SET #Sohbet DESC "Genel sohbet kanalı"

# Erişim yönetimi (xOP veya ACCESS sistemi olabilir)
# xOP örnekleri (ağ etkinleştirdiyse):
/msg ChanServ SOP #Sohbet ADD Ali     # superior op listesi
/msg ChanServ AOP #Sohbet ADD Veli    # auto-op
/msg ChanServ HOP #Sohbet ADD Ayse    # half-op
/msg ChanServ VOP #Sohbet ADD Mehmet  # voice

# ACCESS sistemi örneği (alternatif):
/msg ChanServ ACCESS #Sohbet ADD Ali 10   # seviye 10 atama

# Koruma seçenekleri (ör.):
/msg ChanServ SET #Sohbet KEEPTOPIC ON
/msg ChanServ SET #Sohbet GUARDFLAGS ON

Not: Hangi sistemin (xOP/ACCESS) açık olduğunu anlamak için /msg ChanServ HELP yaz.

Güvenlik, TLS ve SASL

  • TLS ile bağlan: 6697 portunu ve istemcinde SSL/TLS seçeneğini etkinleştir.

  • SASL kimlik doğrulaması: Sunucuya bağlanırken nick/şifreyi otomatik tanıtır; özellikle mobilde kop‑bağlarda faydalıdır.

HexChat örneği: Ağ ayarlarında Use SSL ve Use SASL (username = nick) seç.
irssi örneği:

/server add -ssl -ssl_verify -auto -network hewal irc.hewal.org 6697
/network add hewal
/sasl set hewal SeninNickin PLAIN SeninSifren
/save
/connect hewal

CTCP ve Diğer Komutlar

  • /ctcp ping: Gecikme ölçümü (istemciler /ping kısayolu sunabilir)

  • /ctcp version: İstemci sürümünü sorar (kullanıcılar engelleyebilir)

  • /ignore : Kullanıcıyı yok sayma (sözdizimi istemciye göre değişir)

  • /who /names /ison /watch: Kim çevrimiçi, kim hangi kanalda, izleme listeleri

Sık Karşılaşılan Hatalar ve Çözümler

  • “Nickname is already in use”: Başka nick dene veya /msg NickServ GHOST <nick> <şifre> ile çakılı oturumu düşür.

  • “Cannot send to channel (+m)”: Kanal moderated; konuşmak için +v (voice) gerekir. Op’tan iste.

  • “You need to identify to NickServ”: Kayıtlı nick ile konuşmak için IDENTIFY yap.

  • “Invite only channel (+i)”: /invite gerek; #Yardim’da talep et.

Hızlı Kopyala‑Yapıştır Bölümü

# Bağlan (TLS önerilir)
/CONNECT -ssl -port 6697 irc.hewal.org

# Kanala gir ve selam ver
/join #Sohbet
/me herkese merhaba!

# Nick’i kaydet & tanıt
/msg NickServ REGISTER <şifre> <e-posta>
/msg NickServ IDENTIFY <şifre>

# Kanal kaydı ve op verme (örnek)
/msg ChanServ REGISTER #Sohbet <şifre> "Genel sohbet kanalı"
/mode #Sohbet +o SeninNickin

SSS (Komut Odaklı)

Komutlar her ağda aynı mı?
Temeller (%90) aynıdır; bazı modlar ve Services komutları farklılık gösterebilir.

/op çalışmıyor, neden?
Kısayol desteklenmiyor olabilir. /mode #kanal +o Nick kullan.

Ban attım ama yine yazıyor!
Maske geniş tut: *!*@*.alan veya gelişmiş ban/quiet kullan. Ayrıntı için op’lara danış.

Mobilde her bağlanışta şifre girmek istemiyorum.
SASL kur; istemci bağlanırken otomatik tanıtır.

Devam: Yararlı Linkler

  • Bağlanma Rehberi: /baglan

  • Topluluk Kuralları: /kurallar

  • Gizlilik: /gizlilik

  • Yardım Kanalı: #Yardim

Sorun yaşarsan #help kanalına yaz veya info@hewal.org adresine e‑posta at.